De l'être au devenir

Quelle est l'origine de l'univers ? Les plus grands scientifiques échangent et confrontent leurs savoirs sur cette question passionnante dans un livre d'entretiens exceptionnel. Chemin faisant, l'astrophysicien Trinh Xuan Thuan, le physicien et chimiste prix Nobel Ilya Prigogine, le biologiste Albert Jacquard, le cybernéticien Joël de Rosnay, le botaniste Jean-Marie Pelt et le médecin et philosophe Henri Atlan nous livrent l'état des recherches les plus avancées, celles qui nous permettent d'approcher au plus près la réponse à cette vertigineuse interrogation : l'univers a-t-il été créé ou existe-t-il de toute éternité ? Six réactions. Six logiques. Six visions du monde.

Le monde s'est-il créé tout seul ?

" Réintroduire dans la science la flèche du temps fut l'une des ambitions qui auront marqué mes recherches sur une période de l'ordre d'un demi-siècle. Nous voyons aujourd'hui se dégager de nouveaux horizons qui nous permettent d'envisager une reformulation des lois de la nature. A l'univers automate succède une nature en construction ; la notion de "nouveau" prend un sens cosmologique.

Le futur n'est pas donné. Nous pouvons aujourd'hui donner un sens précis à cette condition de toute créativité grâce aux outils que nous procurent les mathématiques modernes.

La flèche du temps et l'évolution créatrice, notions étroitement associées, posent, dans de nombreux domaines, des questions que je crois décisives. Pour traiter de tels sujets, il fallait ouvrir le dialogue avec des représentants de pratiques scientifiques différentes. C'est ce que nous avons tenté de faire. " I.P.

L'Homme Devant L'Incertain

Ο χρόνος, η θεμελιώδης διάσταση της ύπαρξής μας, γοήτευε πάντα τους καλλιτέχνες, τους φιλοσόφους, τους επιστήμονες, αλλά και τους απλούς ανθρώπους. Σύμφωνα με την κοινή λογική, κινείται πάντοτε προς τα εμπρός - ποτέ προς τα πίσω. Ωστόσο, ο Αϊνστάιν είπε ότι «ο χρόνος είναι μια πλάνη». Οι νόμοι της φύσης, όπως διατυπώθηκαν από τον Νεύτωνα, περιγράφουν ένα άχρονο, ντετερμινιστικό σύμπαν, όπου οι προβλέψεις χαρακτηρίζονται από απόλυτη βεβαιότητα. Οι δύο μεγάλοι φυσικοί υποστήριζαν ότι ο χρόνος είναι αναστρέψιμος - ως εκ τούτου, στερείται νοήματος. Σε αυτό το πλαίσιο, οι πρωτοποριακές έρευνες του Ilya Prigogine επέφεραν ριζοσπαστικές αλλαγές. Οι επιστήμονες ανακαλύπτουν συνεχώς αστάθειες και διακυμάνσεις που οδηγούν σε εξελικτικά μορφώματα, σε όλα τα επίπεδα, από την κοσμολογία ως τη μοριακή βιολογία. Οι χρονικά αναστρέψιμες διαδικασίες σπανίζουν στον πραγματικό κόσμο· η μη αναστρεψιμότητα αποτελεί τον κανόνα. Κανείς πριν από τον Prigogine δεν κατόρθωσε να συμπεριλάβει αυτή την προφανή, μη αναστρέψιμη ροή του χρόνου στους νόμους της φυσικής. Στο Τέλος της Βεβαιότητας, ο Prigogine συνδυάζει τις έννοιες που εισήγαγε στα προηγούμενα έργα του σε μια αυστηρή, συνεπή επιστημονική θεώρηση του κόσμου· παρουσιάζει τη ρήξη του με την κλασική περιγραφή της φύσης, ελέγχει την παραδοσιακή προσέγγιση του χρόνου και δείχνει πώς, όταν παρακολουθούμε τις πιθανοκρατικές διαδικασίες της φύσης, υπερβαίνουμε την «απονεκρωμένη μηχανική» του ντετερμινισμού. Αναλύοντας τα επιχειρήματά του, οδηγεί τον αναγνώστη σε μια διανοητική περιπέτεια που αρχίζει από τις ιδέες των αρχαίων ελλήνων φιλοσόφων, συνεχίζεται με τη νευτώνεια τροχιά και το ντετερμινιστικό χάος, και φτάνει ως τα ύψη μιας ενοποιημένης διατύπωσης της κβαντικής θεωρίας και της κοσμολογίας.

Το Τέλος της Βεβαιότητας: Χρόνος, Χάος και οι νόμοι της Φύσης

" La question de l'avenir de la science est souvent posée. Nous n'en sommes qu'au début de l'aventure. Nous assistons à l'émergence d'une science qui n'est plus limitée à des situations simplifiées, mais nous met en face de la complexité du monde réel. J'ai tenté de présenter cette transformation conceptuelle qui implique l'ouverture d'un nouveau chapitre dans l'histoire féconde des relations entre physique et mathématiques sous une forme accessible à tout lecteur intéressé par l'évolution de nos idées sur la nature. Dans l'histoire de notre dialogue avec la nature, un nouveau chapitre s'ouvre. "

La Fin Des Certitudes

Belgian philosopher Isabelle Stengers and Ilya Prigogine, winner of the Nobel Prize in 1977 for his work on the thermodynamics of non-equilibrium systems, make their ideas accessible to a wide audience in this book, which has engendered massive debate in Europe and America. Stengers and Prigogine show how the two great themes of classic science, order and chaos, which coexisted uneasily for centuries, are being reconciled in a new and unexpected synthesis.

De l'être au devenir

Plus de livres de Ilya Prigogine

Critiques

Ce livre n'a pas encore de critiques